Skip to main content

Δράση 2020

26 Οκτωβρίου - 22 Νοεμβρίου

Δράση 2020

26 Οκτωβρίου - 22 Νοεμβρίου

Diabetes Quiz Academy

Κάνοντας τη γνώση διασκέδαση και τη διασκέδαση γνώση!

Υγιεινή Διατροφή

Τι είναι η Υγιεινή Διατροφή και τι κερδίζω από την προληπτική Διατροφή;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η υγιεινή διατροφή περιλαμβάνει την κατανάλωση υγιεινών τροφών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής η οποία βοηθά στην πρόληψη του υποσιτισμού σε όλες τις μορφές του, καθώς και σε μια σειρά χρονίων παθήσεων (παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υπέρταση κλπ).

Ήξερες ότι η υγιεινή διατροφή μπορεί να θεωρηθεί και προληπτική διατροφή;

Η υγιεινή διατροφή παρέχει στο σώμα απαραίτητα συστατικά: υγρά, επαρκή αμινοξέα από πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και επαρκείς θερμίδες. Παράλληλα, παρέχει στον άνθρωπο θρέψη χωρίς έκθεση σε τοξικές ουσίες και προστασία από την υπερβολική πρόσληψη βάρους λόγω κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων φαγητού. Επιπλέον, η κατάλληλα ισορροπημένη διατροφή (σε συνδυασμό με σωματική άσκηση) θεωρείται ότι μειώνει τον κίνδυνο για παχυσαρκία, παθήσεις της καρδιάς, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και καρκίνο και γι’ αυτόν τον λόγο η υγιεινή διατροφή αποτελεί και προληπτική διατροφή, η οποία περιλαμβάνει όλες τις αρχές της Μεσογειακής Διατροφής.

Τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής Διατροφής:

  • Φρούτα και λαχανικά
  • Πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, πχ ψάρια
  • Ελαιόλαδο
  • Δημητριακά ολικής άλεσης και δημητριακά με αυξημένες φυτικές ίνες
  • Ωμούς ξηρούς καρπούς
  • Μειωμένη κατανάλωση αλατιού
  • Αυξημένη κατανάλωση νερού έναντι αλκοόλ και αναψυκτικών

Οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής:

  • Προστασία από την παχυσαρκία και τα συνδεόμενα με την παχυσαρκία νοσήματα (σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υπερχολεστρολαιμία, υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα)
  • Η χαμηλή κατανάλωση κρέατος παρέχει προστασία από τον καρκίνο προερχόμενο από το κρέας εξαιτίας της μεθόδου μαγειρικής
  • Πρόληψη οστεοπόρωσης
  • Λόγω αυξημένων φυτικών ινών από τα δημητριακά ολικής, τους ξηρούς καρπούς, τα φρούτα και τα λαχανικά, υπάρχει αυξημένη η αίσθηση της πληρότητας, ο κορεσμός
  • Αυξάνει το προσδόκιμο ζωής καθώς προστατεύει από διάφορες παθήσεις

Ο αντίπαλος της Μεσογειακής Διατροφής είναι η Δυτικού τύπου Διατροφή!

Το συγκεκριμένο πρότυπο διατροφής έχει προέλθει από τον Δυτικό κόσμο και ειδικά από την Αμερική, γι’ αυτό και έχει και αυτήν την ονομασία. Η δυτικού τύπου δίαιτα χαρακτηρίζεται από αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, υψηλών σε λιπαρά γαλακτοκομικών, επεξεργασμένων δημητριακών, γλυκών και αναψυκτικών, ενώ περιορισμένη είναι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.

Πώς η διατροφή επηρεάζει και το αμυντικό μας σύστημα;

Το αμυντικό μας σύστημα, ή αλλιώς το ανοσοποιητικό μας σύστημα, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και ένας βασικός είναι η διατροφή. Η φτωχή σε θρεπτικά συστατικά διατροφή μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή και τη δραστηριότητα των ανοσοκυττάρων και των αντισωμάτων. Ορισμένα διατροφικά πρότυπα μπορεί να προετοιμάσουν καλύτερα το σώμα για μικροβιακές προσβολές, αλλά τα μεμονωμένα τρόφιμα είναι δύσκολο να προσφέρουν ειδική προστασία. Κάθε στάδιο της ανοσολογικής απόκρισης του σώματος βασίζεται στην παρουσία πολλών μικροθρεπτικών συστατικών. Παραδείγματα τέτοιων θρεπτικών συστατικών που έχουν αναγνωριστεί ως κρίσιμα για την ανάπτυξη και τη λειτουργία των ανοσοκυττάρων είναι η βιταμίνη C, η βιταμίνη D, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο, ο σίδηρος, οι πρωτεΐνες κ.ά.

Ήξερες ότι…

Η διατροφή παίζει μεγάλο ρόλο στον προσδιορισμό των ειδών των μικροβίων που ζουν στο έντερό μας και μας προστατεύουν από λοιμώξεις;

Μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες με πολλά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια υποστηρίζει την ανάπτυξη και τη συντήρηση των ωφέλιμων μικροβίων που βρίσκονται στον γαστρεντερικό μας σωλήνα. Επίσης, μια διατροφή γεμάτη με προβιοτικά και πρεβιοτικά τρόφιμα είναι ευεργετική. Τα προβιοτικά τρόφιμα περιέχουν ζωντανά χρήσιμα βακτήρια και τέτοια είναι: το κεφίρ, το γιαούρτι με ζωντανές ενεργές καλλιέργειες, λαχανικά που έχουν υποστεί ζύμωση και το λάχανο τουρσί.

Καθώς μεγαλώνουμε η ανοσολογική μας απόκριση σε βακτήρια μειώνεται;

Καθώς μεγαλώνουμε, η ανοσολογική μας ικανότητα απόκρισης μειώνεται, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει σε περισσότερες λοιμώξεις. Μάλιστα, οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από μολυσματικές ασθένειες.

Πηγή: New South Wales Institute of Sport

Πηγές: SimpleHappyKitchen.com, Clipartpanda.gr

Υπερκατανάλωση πρωτεΐνης: Ωφελεί ή βλάπτει;

Είναι ασφαλής η υπερκατανάλωση πρωτεΐνης από νεαρά άτομα και νεαρούς αθλούμενους;

Η πρωτεΐνη είναι ουσιαστικό μέρος μιας υγιεινής διατροφής. Βοηθά στην οικοδόμηση και επιδιόρθωση μυών, οργάνων και οστών. Επίσης, δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες είναι χρήσιμες σε παθολογικές καταστάσεις, όπως είναι ο υποσιτισμός, η σαρκοπενία κ.ά., και από την άλλη, μπορεί να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους, όμως αυτή η απώλεια μπορεί να είναι μόνο βραχυπρόθεσμη. Μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, η περίσσεια πρωτεΐνης που καταναλώνεται, αποθηκεύεται ως λίπος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου, ειδικά εάν κάποιος καταναλώνει πάρα πολλές θερμίδες επειδή προσπαθεί να αυξήσει την πρόσληψη πρωτεΐνης. 

Επιπλέον, πολλοί έφηβοι αλλά και ενήλικες (ειδικά αθλητές ή bodybuilders) αυτο-συνταγογραφούν συμπληρώματα πρωτεΐνης και παραβλέπουν τους κινδύνους από τη χρήση τους, κυρίως λόγω λανθασμένων πεποιθήσεων για τη δυνατότητα να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Παρά το γεγονός ότι η βραχυπρόθεσμη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες μπορεί να είναι χρήσιμη σε κάποιες καταστάσεις, είναι προφανές ότι ένα πάρα πολύ καλό τρόφιμο θα μπορούσε να είναι άχρηστο ή ακόμη και επιβλαβές για υγιή άτομα όταν υπερκαταναλώνεται. Σύμφωνα με το πρότυπο της υγιεινής διατροφής δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία βάση για να προτείνεται η υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης πάνω από το συνιστάμενο επίπεδο για υγιείς ενήλικες.

Ήξερες ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων πρωτεΐνης…

    • οδηγεί σε κακή αναπνοή, ειδικά εάν περιορίζεται η πρόσληψη υδατανθράκων; Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο σώμα μας σε μια μεταβολική κατάσταση που ονομάζεται κέτωση.
    • προκαλεί ανωμαλία στη φυσιολογική λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα είτε με δυσκοιλιότητα είτε με διάρροια;
    • οδηγεί σε αφυδάτωση; Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα ξεπλένει την περίσσεια αζώτου της πρωτεΐνης με υγρά και νερό. Μάλιστα, μπορεί να μη νιώθουμε παραπάνω διψασμένοι, όμως έχουμε αφυδατωθεί.
    • μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις; Αυτό μπορεί να σχετίζεται με υψηλότερη πρόσληψη κορεσμένου λίπους και χοληστερόλης από την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και πλήρων γαλακτοκομικών προϊόντων. Αντίθετα, η κατανάλωση πουλερικών, ψαριών και ξηρών καρπών μειώνει τον κίνδυνο.
    • προκαλούν απώλεια ασβεστίου; Αυτό μερικές φορές σχετίζεται με την οστεοπόρωση και την κακή υγεία των οστών.

Εδώ να διευκρινιστεί πως κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, είναι απαραίτητο να καταναλώνεται μια έξτρα μερίδα πρωτεΐνης εξαιτίας του μεγάλου έντονου) ρυθμού ανάπτυξης.

Η απομυθοποίηση των ενεργειακών ποτών

Αν και μερικές φορές συγχέονται με τα αθλητικά ποτά, τα ενεργειακά ποτά είναι ένα εντελώς διαφορετικό προϊόν. Πολλά ενεργειακά ποτά περιέχουν περίπου 200 mg καφεΐνης, ποσότητα ίση με δύο φλιτζάνια καφέ φίλτρου. Περιέχουν και άλλες ουσίες που αυξάνουν την ενέργεια, όπως η ταυρίνη ποσότητα ταυρίνης που περιέχεται στα ενεργειακά ποτά είναι υψηλότερη από την αντίστοιχη σε μια κανονική διατροφή), οι βιταμίνες Β (μελέτες δείχνουν πως μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεση και ακόμη και να καταπολεμήσουν καρδιακές παθήσεις, ωστόσο η ποσότητα που εμπεριέχεται σε κάθε ενεργειακό ποτό δεν είναι αρκετή για να έχει κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα) και βότανα όπως το τζίνσενγκ και το γκουαράνα (γνωστό και ως κακάο Βραζιλίας). Επίσης περιέχουν νερό και ζάχαρη η οποία είναι το κύριο συστατικό των ενεργειακών ποτών. Μάλιστα σε μικρή ποσότητα ενεργειακού ποτού υπάρχουν 41 γραμμάρια ζάχαρης, ποσότητα ίση με 2μιση περίπου κουταλιές ζάχαρη. Γενικότερα, η κατανάλωση ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα οποιουδήποτε είδους (όπως η συγκεκριμένη) μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους αλλά και αυξημένες πιθανότητες για κάποιο χρόνιο νόσημα.

Επιπλέον, λόγω της ποσότητας ζάχαρης και των διεγερτικών συστατικών που περιέχουν, υπάρχει ανησυχία ότι αυτά τα ποτά μπορεί να μην είναι χρήσιμα, και ακόμη χειρότερα, να είναι επιβλαβή για τους εφήβους και τα άτομα με ορισμένα προβλήματα υγείας. Μπορούν να προκαλέσουν αυξημένο άγχος, επιθετικές συμπεριφορές όπως «το στήσιμο» καβγά, κατάχρηση αλκοόλ/τσιγάρου, κακή ποιότητα ύπνου, ενώ παράλληλα μπορεί να είναι υπεύθυνα και για τον ερεθισμό του στομάχου.
Προσοχή στη χρήση των ενεργειακών ποτών. Καλό είναι να απευθυνθείτε σε διατροφολόγο για να σας δώσει περισσότερες πληροφορίες.

Πηγή: Hsph.harvard.edu

Συγγραφή εκπαιδευτικού υλικού:

Βασιλική Λαζαρίδου

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Μετάβαση στο περιεχόμενο