Στα τέλη του 2019, ένας νέος κορωνοϊός (ένας ειδικός ιός που προκαλεί ασθένεια σε ανθρώπους και ζώα) εντοπίστηκε ως η αιτία των περιπτώσεων πνευμονίας στην πόλη Wuhan, στην επαρχία Hubei της Κίνας.
Μετέπειτα, εξαπλώθηκε γρήγορα, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί ως επιδημία σε όλη την Κίνα, με γρήγορη εξάπλωση παγκοσμίως, πλήττοντας σχεδόν κάθε ήπειρο. Η κατανόηση αυτού του νέου κορωνοϊού εξακολουθεί να εξελίσσεται.
Πώς μπορεί κάποιος να μολυνθεί;
Ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί από μολυσμένα ζώα, αλλά είναι δυνατή και η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο νέος κορωνοϊός εξαπλώνεται, όπως κάθε άλλη αναπνευστική ασθένεια, μέσω μολυσμένων σταγονιδίων αέρα ανθρώπων που έχουν προσβληθεί όταν αυτοί μιλάνε, βήχουν ή φτερνίζονται. Ο ιός μπορεί να επιβιώσει στο περιβάλλον από λίγες ώρες έως λίγες μέρες (ανάλογα με τις επιφάνειες και τις περιβαλλοντικές συνθήκες). Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί αν κάποιος αγγίξει προσβεβλημένες επιφάνειες και στη συνέχεια, χωρίς να πλύνει τα χέρια του, το στόμα ή η μύτη. Ο ιός μπορεί να θανατωθεί στο περιβάλλον με διαλύματα με βάση το αλκοόλ.
Πόσο σοβαρή μπορεί να είναι η λοίμωξη;
Τα καλά νέα είναι ότι η νόσος COVID-19 είναι συνήθως μια ήπια ασθένεια και το 98% περίπου των ανθρώπων που επλήγησαν, επιβιώνουν. Η πλειοψηφία των περιπτώσεων (> 80%) παρουσιάζει ήπια συμπτώματα (παρουσιάζουν μόνο ελάχιστα συμπτώματα που ομοιάζουν με τη γρίπη) και οι άνθρωποι μπορούν να αναρρώσουν στο σπίτι. Ορισμένες περιπτώσεις (περίπου 14%) εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα και σε πολύ λίγες (περίπου 5%) η κατάσταση της υγείας αυτών των ανθρώπων χαρακτηρίστηκε κρίσιμη. Μερικοί άνθρωποι που προσβλήθηκαν δεν εμφάνισαν συμπτώματα, ή εμφάνισαν μόνο τα ήπια συμπτώματα παρόμοια με εκείνα ενός κοινού κρυολογήματος. Σε άλλες, όμως, περιπτώσεις η νόσος COVID-19 μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, όπως πνευμονία ή ακόμα και θάνατο. Αυτό είναι συνηθέστερο σε άτομα που έχουν άλλα προβλήματα υγείας, ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους, αυτούς με καρδιαγγειακές παθήσεις, χρόνια πνευμονική νόσο και υπέρταση. Τα άτομα με διαβήτη είναι μεταξύ αυτών των κατηγοριών υψηλού κινδύνου που μπορεί να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές (όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη γρίπη), εάν προσβληθούν με τον ιό.
Ποια είναι τα πιθανά συμπτώματα της νόσου;
Οι άνθρωποι που έχουν προσβληθεί από τη νόσο COVID-19 μπορεί να εμφανίσουν πυρετό, βήχα, δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή), να αισθάνονται κουρασμένοι και να έχουν μυϊκούς πόνους. Τα προβλήματα αναπνοής εμφανίζονται όταν η μόλυνση επηρεάζει τους πνεύμονες και προκαλεί πνευμονία. Τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν λίγες ημέρες μετά την προσβολή ενός ατόμου από τον ιό, με τις περισσότερες περιπτώσεις να συμβαίνουν περίπου 3-7 ημέρες μετά την έκθεση. Σε μερικούς ανθρώπους, μπορεί να χρειαστούν έως και 14 ημέρες για να εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Τι πρέπει να κάνετε εάν υπάρχει πιθανότητα μόλυνσης;
Εάν κάποιος έχει πυρετό με βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή και μπορεί να έχει εκτεθεί στον νέο κορωνοϊό (για παράδειγμα αν ζουν ή επισκέπτονται μια χώρα που έχει προσβληθεί στις 14 ημέρες πριν αρρωστήσουν ή αν ήταν γύρω από ένα άτομο που μπορεί να είχε προσβληθεί με τον ιό), πρέπει να μιλήσουν με τον θεράποντα ιατρό τους. Το καλύτερο είναι να μην επισκεφτούν το νοσοκομείο, ώστε να αποφύγουν τη μετάδοση του ιού σε άλλους και να επιτρέψουν τη λήψη μέτρων προτεραιότητας από το ιατρικό προσωπικό, αν χρειαστεί, αντί να περιμένουν στη σειρά για να εξυπηρετηθούν. Αν στο άτομο δοθεί η συμβουλή να πάει στο νοσοκομείο, θα πρέπει να βάλει μια μάσκα προσώπου. Το ιατρικό προσωπικό μπορεί επίσης να τους έχει να περιμένουν μακριά από άλλους ανθρώπους, μέχρι να εξεταστούν, προκειμένου αυτό να γίνει σωστά και με ασφάλεια. Τα δείγματα υγρών που λαμβάνονται από τη μύτη ή τον λαιμό, θα δείξουν αν έχουν προσβληθεί από τον ιό ή όχι. Επί του παρόντος, δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη νόσο COVID-19, αλλά επειδή η πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι ήπια, μόνο περιορισμένος αριθμός ατόμων θα χρειαστεί νοσηλεία. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι άνθρωποι που έχουν προσβληθεί και εκείνοι με τους οποίους έχουν έρθει σε επαφή να ταυτοποιούνται και να απομονώνονται για μερικές εβδομάδες, για να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωση του ιού.
Τι πρέπει να κάνετε αν σας δοθεί εντολή να μείνετε στο σπίτι;
Τα άτομα και οι οικογένειες που τους δίνεται η εντολή να μείνουν στο σπίτι, πρέπει να εφαρμόζουν τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων. Η διαχείριση πρέπει να επικεντρώνεται στην πρόληψη της μετάδοσης σε άλλους. Θα πρέπει οι άνθρωποι αυτοί να είναι προσεκτικοί και να μην υποβαθμίζουν τον κίνδυνο, ώστε να απομακρύνουμε το ενδεχόμενο νοσηλείας.
Τα προσβεβλημένα άτομα πρέπει να τοποθετούνται σε ένα καλά αεριζόμενο ενιαίο δωμάτιο, ενώ τα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να παραμένουν σε διαφορετικό δωμάτιο ή, αν αυτό δεν είναι δυνατόν, να διατηρούν απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου από το άτομο που έχει προσβληθεί (π.χ. ύπνος σε ξεχωριστό κρεβάτι). Είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούμε τις οδηγίες για την υγιεινή των χεριών (πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό) μετά από κάθε είδους επαφή με το άτομο που έχει προσβληθεί ή με το άμεσο περιβάλλον του. Κατά το πλύσιμο των χεριών, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε χαρτοπετσέτες μίας χρήσης και να στεγνώνετε καλά τα χέρια σας. Αν αυτά δεν είναι διαθέσιμα, πρέπει να χρησιμοποιηθούν καθαρές πετσέτες τις οποίες αντικαθιστούμε όταν βραχούν. Για να αποφευχθεί η διασπορά του ιού μέσω των αναπνευστικών εκκρίσεων, θα πρέπει το άτομο που έχει μολυνθεί να φορά μάσκα όσο το δυνατόν περισσότερο. Τα άτομα που, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορούν να ανεχτούν να φορούν ιατρική μάσκα, θα πρέπει να ακολουθούν αυστηρή αναπνευστική υγιεινή. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη με χαρτομάντιλο όταν βήχουν ή φτερνίζονται. Οι φροντιστές τους θα πρέπει επίσης να φορούν ιατρική μάσκα που να καλύπτει το στόμα και τη μύτη τους όταν βρίσκονται στο ίδιο δωμάτιο με το άτομο που έχει προσβληθεί.
Τι πρέπει να κάνουν τα άτομα με διαβήτη αν έχουν προσβληθεί από τον ιό;
Συνιστάται στους ανθρώπους με σακχαρώδη διαβήτη να είναι προετοιμασμένοι για το τι πρέπει να κάνουν πριν αρρωστήσουν. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους τα στοιχεία επικοινωνίας με τον θεράποντα ιατρό τους. Επιπλέον, θα πρέπει να έχουν επαρκές απόθεμα φαρμάκων και αναλωσίμων υλικών για την παρακολούθηση της γλυκόζης αίματος στο σπίτι, έτσι ώστε να μη χρειάζεται να φύγουν από το σπίτι εάν αρρωστήσουν. Άνθρωποι που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και έχουν μολυνθεί από τον ιό, μπορεί να διαπιστώσουν ότι υπάρχει απορρύθμιση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα κατά τη διάρκεια της ασθένειας. Στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες που τους έχουν παρασχεθεί για τις περιπτώσεις ασθένειας. Θα πρέπει επίσης να επικοινωνήσουν άμεσα με τον θεράποντα ιατρό τους για συμβουλές σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης της γλυκόζης στο αίμα τους, για την επαρκή αναπλήρωση των φαρμάκων (ειδικά για την ινσουλίνη) και για τις προσαρμογές που ενδεχομένως πρέπει να κάνουν στη φαρμακευτική τους αγωγή ή στη διατροφή τους.
Κανόνες σε περιπτώσεις ασθένειας για τα άτομα με διαβήτη
- Μείνετε ενυδατωμένοι
- Παρακολουθείτε τακτικά τη γλυκόζη στο αίμα σας
- Ελέγξτε τη θερμοκρασία σας
- Εάν είστε σε αγωγή με ινσουλίνη, παρακολουθείτε επίσης τις κετόνες στο αίμα σας
- Ακολουθήστε τις συστάσεις της θεραπευτικής σας ομάδας
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να δείτε τον οδηγό της IDF σχετικά με τη διαχείριση του διαβήτη κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας στα ελληνικά (εδώ) ή στα αγγλικά (εδώ).
Πώς μπορεί να αποφευχθεί η μόλυνση από τον ιό;
Απλά και ουσιαστικά μέτρα πρέπει να λαμβάνονται στην καθημερινή ζωή, προκειμένου να αποφεύγεται η μόλυνση από τον ιό:
- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή χρησιμοποιείστε μια λύση με βάση το οινόπνευμα, ειδικά πριν από το φαγητό και εάν μετακινείστε εκτός σπιτιού.
- Μη μοιράζεστε τρόφιμα, εργαλεία, γυαλιά και πετσέτες.
- Αποφύγετε τη στενή επαφή με ασθενείς. Εάν κάποιος είναι εμφανώς άρρωστος, ο οποίος βήχει ή φτερνίζεστε, μείνετε μακριά του.
- Εάν αρρωστήσετε και εμφανίσετε αναπνευστικά συμπτώματα, παραμείνετε στο σπίτι και ενημερώστε τους οικείους σας και τον θεράποντα ιατρό σας.
- Όταν φτερνίζεστε ή βήχετε, καλύψτε τη μύτη και το στόμα με ένα χαρτομάντιλο ή με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα σας. Απορρίψτε αμέσως το χαρτομάντιλο στον κάδο απορριμμάτων.
- Αποφύγετε την επαφή χωρίς προστασία με άγρια ζώα και ζώα εκτροφής.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στους ανθρώπους χωρίς αναπνευστικά συμπτώματα να μη φορούν ιατρική μάσκα στην κοινότητα, ακόμη και αν η νόσος COVID-19 επικρατεί στην περιοχή. Η χρήση μίας μάσκας δε μειώνει τη σημασία άλλων γενικών μέτρων για την πρόληψη της διασποράς του ιού και μπορεί να οδηγήσει σε περιττά προβλήματα κόστους και παροχής.
Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη δήλωση IDF Europe στα αγγλικά εδώ.